Onroerend religieus erfgoed

Uit onze notulen:

24 april 2019

Wij hebben geen problemen met de plannen m.b.t. de Heilig Hartkerk, maar de buurt wel. Die verwacht veel overlast.

13 maart 2019

Voorstel voor mediation-achtig gesprek met de partijen voor wat betreft de Heilig Hartkerk wordt door de gemeente afgewezen. Zij hebben (toevallig?) al een gesprek gepland. Deze bijeenkomst is
besloten en de gemeente ziet de HvA niet als partij. Er mogen door de aanwezigen geen mededelingen over het gesprek gedaan worden. Toch wist het ED een dag later er over te berichten.
Don Boscokerk: Eventuele herbestemming wordt ernstig vertraagd door het opstellen van een aangepast bestemmingsplan.

30 januari 2019

De toren van de Maranathakerk in Strijp, een gemeentelijk monument, verkeert in slechte staat. Volgens taxaties van Heijmans en De Bont kost het herstel anderhalve ton. Het kerkbestuur wil de toren daarom slopen. Wij zijn tegen eventuele sloop en het verwijderen van kerk en toren van de monumentenlijst. Remon Aarts bekijkt of het mogelijk is geld te vinden voor restauratie.
De plannen voor een entertainmentcentrum in de Heilig Hartkerk aan de Ploegstraat zijn door de gemeente afgewezen, omdat de buurt vreest voor parkeerproblemen en andere overlast.

19 december 2018

De plangrens van het ontwerpbestemmingsplan voor een nieuwbouwplan bij het Mimosaplein loopt dwars door de Don Boscokerk. Dit zal later op problemen kunnen stuiten. Wij hebben deze plannen niet er inzage gehad.

14 november 2018

De verbouwing van het interieur van de kerk aan de Ploegstraat gebeurt reversibel, het exterieur blijft ongewijzigd. In de kerk zullen “escape-rooms” worden gebouwd. Tijdens een informatie-avond reageerde de buurt redelijk positief.
In de Don Boscokerk komen appartementen en naast het gebouw zorgstudio’s. De kerk van Dom Bellot en De Bever wordt met zorg verbouwd en uiterlijk zal alleen het hoognodige worden aangepast. Er wordt nog gesproken over het groen om het gebouw.

10 oktober 2018

De krakers moeten de Vlokhovense kerk verlaten. Er komen zorgappartementen in het gebouw.
De groep heeft een rondleiding gehad van Nico van Dongen in de H. Hartkerk aan de Ploegstraat. Daarbij is een toelichting gegeven op de herbestemming.

29 augustus 2018

De werkgroep religieus erfgoed heeft een bezoek gebracht aan de Heilig Hartkerk aan de Ploegstraat. Door de overmatige hitte in de kerk is een klein deel van de tegelvloer spontaan omhoog gekomen. Voor het orgel wordt nog een oplossing gezocht. Er zijn geen instanties die het orgel willen overnemen. Ook staat er een oud (18e-eeuws?) klein orgeltje (soort harmonium) in een zijvertrek (werkruimte) van de kerk. Dat orgel heeft geen monumentenwaarde. We zijn bang dat dit zo maar een keer zal verdwijnen. In de kapel staat nog een houten Mariabeeld. De beheerder denkt dat het 16e-eeuws is. Wie wil dit beeld in zijn collectie opnemen?

18 juli 2018

Het kerkbestuur van de Petrusparochie in Woensel heeft voor bijna al haar vastgoed een nieuwe invulling kunnen vinden. Alleen de St. Jan Evangelistkerk aan de Koning Arthurlaan wil het slopen om met de opbrengst de andere kerken in stand te houden. De architect van deze kerk is Joost van der Grinten, een zeer gerenommeerd architect die onder andere Hoog Catharijne in Utrecht heeft ontworpen en de faculteit industrieel ontwerpen in Delft heeft opgezet. De kerk lijkt daarom een nader onderzoek waard. Ook de Stichting Wederopbouw vindt dit een belangrijke kerk.

De mooie neogotische kapel achter het seniorencomplex aan de Kloosterdreef is in bezit van Wooninc en staat op de nominatie voor sloop. Het is zinvol om met Wooninc in gesprek te gaan. Ook de parochie zou de kapel – die nog in gebruik is – graag willen behouden.

De H.Hartkerk aan de Ploegstraat en de Gerarduskerk hebben nu een herbestemming.

We hebben nu een lijstje van Rooms-Katholiek erfgoed waar een herbestemming voor gezocht wordt, of dat men wil slopen, te weten: het Clarissenklooster, de Theresiakerk, de Antoniuskerk
aan de Fazantlaan, de Fatimakerk, de St. Janskerk aan de Koning Arthurlaan, de H.Hartkapel achter het Petruspark en de Steentjeskerk. In de Theresiakerk zijn schilderingen van Charles Eyck en Albert Troost aanwezig.

6 juni 2018

Met de afdeling Monumenten is overleg geweest i.v.m. de aanvraag voor de verbouwing van de H. Hartkerk aan de Ploegstraat tot conferentieruimte. Dit ook met het oog op het verwijderen van interieurdelen. De banken zullen worden verwijderd; daaronder bevindt zich zand. Het is de bedoeling dat vloertegels elders in de kerk gespaard worden.
Het bisdom wil het Clarissenklooster verkopen. Het blijkt moeilijk, zo niet onmogelijk contact met het bisdom te krijgen. Wie is hier de makelaar?

20 december 2017

De werkgroep Religieus erfgoed is volop bezig met het opstellen van een lijst van het religieus erfgoed in de stad.
We hebben aan de parochie St. Petrus Stoel gevraagd om een gesprek over leegkomende gebouwen in het noorden van de stad. Daar is 19 december over vergaderd door het parochiebestuur en daarna zouden we er iets van horen. Er is een vergelijkbaar verzoek gedaan aan de St. Jorisparochie voor een gesprek over de leegkomende gebouwen in het zuiden van de stad.

15 november 2017

De werkgroep heeft een brief geschreven naar het kerkbestuur van de parochie St. Petrus’ Stoel te Antiochië (parochie Noord) met het verzoek om informatie over de leegstaande kerken en hun toekomst.

11 oktober 2017

Het ligt in de verwachting dat de parochie van St. Petrus in Woensel binnen afzienbare tijd een of meer leegstaande kerkgebouwen zal laten slopen. Allereerst lijkt de St. Jan aan de Koning Arthurlaan gevaar te lopen.
Het gemeentebestuur van Son wil de voorgevel van de te slopen kerk laten staan.

30 augustus 2017

Er is een brief verzonden aan B & W in Son over de sloop van de kerk aldaar.

7 juni 2017

De werkgroep gaat allereerst een inventarisatie maken van de bedreigde kerken en kapellen
en het religieus erfgoed dat op korte termijn vrij komt. Later kan die lijst worden uitgebreid
met informatie over kunstschatten e.d.
Wij hebben ook deelgenomen aan een gesprek over de toekomst van de Fatimakerk en de
nieuwbouw bij de kerk. Daarover volgen nog nadere gesprekken.

1 februari 2017

Besloten wordt dat de werkgroep religieus erfgoed samen met vertegenwoordigers van andere
werkgroepen een studiegroep zullen vormen die gaat kijken naar de problemen die er
spelen rond religieuze bouwwerken en andere religieuze objecten. Gedacht wordt aan Marienhage,
Catharinakerk, Steentjeskerk, kapel Kloosterdreef, pastorie en patronaatsgebouw
Hoogstraat en Eikenburg.

21 december 2016

De groep kijkt wat er landelijk gebeurt op het gebied van herbestemming en wijst op Helmond
als positief voorbeeld. In onze buurgemeente bestaat echter al lang een geregeld en
goed overleg tussen de gemeente en de kerken.

2 maart 2016

De landelijke groep Toekomst Religieus Erfgoed (RCE en Catharijnenconvent) doet onderzoek
naar mogelijkheden om kerken te herbestemmen. Een van onze deelnemers zou de H. Hartkerk
aan de Ploegstraat hiervoor willen voordragen. Een onderzoek kan eventueel op subsidie
rekenen.

9 september 2015

De groep maakt een plan van aanpak. Er wordt momenteel geïnventariseerd over welke gebouwen
we moeten spreken, en welke criteria voor een beoordeling van belang zijn. De
werkgroep komt op korte termijn weer bijeen.

10 juni 2015

In Eindhoven-Noord bestaat een goed beeld van de kwaliteit van de bestaande kerken. In
Zuid is dat nog niet het geval. Een werkgroep (met M. Bolder, P v.d. Grinten, J. Hüsken,
F. Snep en K. Verhoeckx) gaan zich hiervoor inzetten. Frank Snep zal het voortouw nemen.

29 april 2015

Een inventarisatie van het religieuze erfgoed in de stad moet prioriteit krijgen. De roerende
zaken zijn al wel geïnventariseerd en gewaardeerd. Hein deelt mee, dat de parochie Noord
de waardering, het onderhoudsplan voor de kerkengebouwen, al zo goed als klaar heeft. In
de parochie Zuid zou een beschrijving van de waarden (en de mogelijkheid voor herbestemming)
nog moeten beginnen.

11 juni 2014

In Eindhoven-Noord wordt een rapport gemaakt over de toestand van de kerkgebouwen.

17 juli 2013

Verzekeringsmaatschappij Donatus gaat geleidelijk het kerkelijk kunstbezit inventariseren. Zij zullen zich hoofdzakelijk richten op de te verzekeren objecten. Overleg met de parochiebesturen loopt niet. Onze voorkeur: alle religieuze waardevolle kunst op één plaats, bij voorkeur één kerk, bewaren. De werkgroep van de Van Abbestichting zal voorlopig geen verdere actie ondernemen. Wij zullen contact opnemen met de gemeente (Sandra Janssen) en informeren wat er van gemeentewege wordt gedaan.

17 juli 2013

Verzekeringsmaatschappij Donatus gaat geleidelijk het kerkelijk kunstbezit inventariseren. Deze inventarisatie betreft ook het bezit van de reeds gesloten kerken. Dit hoeft onze activiteiten niet in de weg te staan. De parochie Eindhoven-Zuid stoot geen erfgoed af voordat de inventarisatie is afgerond. De parochie Eindhoven-Zuid gaat akkoord met een inventarisatie door de Henri van Abbe Stichting.

24 april 2013

We gaan door met het inventariseren van de kerken en met de kerkbesturen zal geprobeerd worden afspraken te maken over de inventarisatie van waardevolle roerende goederen. De gebouwen zullen straks worden beoordeeld door de gegevens in te voeren in een matrix. Hierbij zal dan ook rekening worden gehouden met het stedenbouwkundig belang en de potentie van de gebouwen. Deze matrix is al gereed.

13 maart 2013

In de werkgroep zijn de taken verdeeld en is het werk is begonnen. Enkele leden gaan door met het beschrijven van de gebouwen. Ook zullen er afspraken met de kerkbesturen gemaakt worden om tot een beschrijving van de inventarissen te komen.

23 januari 2013

Er is een matrix opgesteld om de kerken te waarderen. De projectgroep Religieus Erfgoed heeft de kerken die op de nominatie staan om te worden gesloten en die geen monument zijn al eerder bekeken. Nu zullen alle kerken worden beoordeeld en aan de hand van de matrix worden getoetst. De excursie die gepland is naar de hergebruikte Helmondse kerken is verschoven naar een volgende vergadering.

12 december 2012

In verband met de te verwachten sluiting van kerken is het belangrijk dat er een checklist komt om de kwaliteit van de gebouwen te kunnen bepalen. De projectgroep Religieus Erfgoed heeft de kerken die op de nominatie staan om te worden gesloten en die geen monument zijn al eerder bekeken. Nu zullen alle kerken worden beoordeeld en aan de hand van dezelfde matrix worden getoetst. Intussen is het zorgelijk dat het roerend religieus erfgoed nog vogelvrij is. De projectgroep Ruimtelijke Kwaliteit heeft naar een aantal kerken gekeken vanuit het oogpunt van stedenbouw en architectuur. Daar gaat de groep mee verder. Het materiaal kan worden gebruikt bij het invullen van de matrix.

7 november 2012

De projectgroep Ruimtelijke Kwaliteit houdt zich onder meer bezig met de kerken. Er vindt een voorverkenning plaats voor vier kerken die gesloten zijn of worden. Gekeken wordt naar cruciale aspecten zoals de stedenbouwkundige waarde. Vraag is wat samen kan worden gedaan met de Erfgoedgroep. Voor de kerken wordt gedacht aan een inbreng in een poule, zodat de gebouwen gezamenlijk kunnen worden beheerd. Hierbij is nog niet nagedacht over de kosten van zo’n poule. De gemeente heeft hier geen geld voor over. Helmond is een voorbeeld voor hergebruik: Jumbo, schouwburg. Voorgesteld wordt, om de herbestemde kerken in Helmond met een grotere groep te bekijken.

19 september 2012

Er is door de Henri van Abbe Stichting een quick-scan gemaakt van de bedreigde Eindhovense kerken.

18 juli 2012

Door het sluiten van de kerken moet voor de gebouwen een herbestemming worden gezocht. Het bisdom wil meewerken bij het zoeken van een herbestemming van de gebouwen, maar wil ook graag dat die geld opbrengen, dat weer kan worden gebruikt om andere kerken in de omgeving financieel te steunen. Het is bekend welke gebouwen op termijn gesloten worden en in hoeverre die bescherming genieten. Bekeken moet worden hoe belangrijk die zijn voor het stadsbeeld. Wat doet de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit aan dit probleem? Het probleem van de gebouwen zou ook door onze projectgroep Ruimtelijke Kwaliteit kunnen worden bekeken.
Een ander verhaal is het roerende religieus erfgoed. Wat moet daarmee? De musea zijn niet meer geïnteresseerd. In het verleden heeft het plan bestaan in de kooromgang van de Catharinakerk een tentoonstelling in te richten over de geschiedenis van het (ook niet–RK) kerkelijk leven in Eindhoven, maar de gemeente werkte daar niet erg aan mee. Het zou een slechte zaak zijn het kerkelijk erfgoed verloren te laten gaan. Wat niet elders in de omgeving kan worden gebruikt, kan beter tijdelijk (tien, twintig jaar?) worden opgeslagen (in een leegstaande kerk?), om daarna nog eens te kunnen beoordelen wat van belang is en wat niet. De inzichten hierover kunnen in de loop van de tijd veranderen. Over een dergelijk plan zou overlegd kunnen worden met de eigenaars, waarvan de twee resterende parochies de belangrijkste zijn. Misschien is het ook mogelijk van de beste stukken een fotoboek te maken, zoals het al bestaande beeldenboek van monumenten in de openbare ruimte. Een nieuwe projectgroep zal naar de verschillende mogelijkheden kijken.

7 maart 2012

Verschillende projectgroepen (ruimtelijke kwaliteit, wederopbouw, monumenten) zijn in het project ‘kerken’ geïnteresseerd. Wat is onze visie en onze positie? Wij zouden mee kunnen praten met gemeente en bisdom over de toekomstplannen, of anders deze belanghebbenden kunnen adviseren. Besloten wordt een werkgroep te vormen met vertegenwoordigers uit de verschillende projectgroepen, die een visie moet proberen te ontwikkelen.
Belangrijk is o.m. dat de kunst in de kerken niet verloren gaat. Er bestaat al lang een voornemen voor een expositie in de Catharinakerk van religieuze kunst uit Eindhovense kerken, zowel katholiek als niet-katholiek. Voor wat betreft muur- en plafondschilderingen: deze zouden fotografisch moeten worden vastgelegd (project voor fotografische opleiding?) Dat geldt ook voor gebrandschilderde ramen die mogelijk verloren gaan. Zo heeft de kerk in Vlokhoven ramen van Joep Nicolas.

18 januari 2012

Opgemerkt wordt, dat de problematiek van de sluiting en herbestemming van kerken op dit moment voorrang heeft boven de werkzaamheden voor de projectgroep NRE.
De gemeente zoekt op dit moment hulp bij de oplossing die gezocht wordt voor het probleem van de gesloten en leegstaande kerken. En het daarbij te ontwikkelen beleid inzake sloop, hergebruik etc. Het probleem overstijgt het normale gemeentebeleid, het is een algeheel sociaal-cultureel probleem. Vraag: kunnen wij hierbij onze diensten aan de gemeente aanbieden?

2 november 2011

In verband met de voorgenomen sluiting van een groot aantal kerken, wordt besloten een lijst van kerken op te stellen die zal worden voorgedragen voor de gemeentelijke lijst. De projectgroep monumenten zal hiervoor met spoedig bijeenkomen en worden versterkt met leden van de projectgroep Ruimtelijke Kwaliteit en anderen die geïnteresseerd zijn. Het bisdom is bij sluiting geïnteresseerd in pasend hergebruik. Bij de keuze voor sluiting zal het aantal kerkbezoekers een criterium zijn.

21 september 2011

Er is een rapport verschenen met een inventarisatie en waardering van het religieus erfgoed in de stad. Onze Commissie Ruimtelijke Kwaliteit bekijkt in hoeverre het zinvol is voorstellen te doen voor plaatsing op de lijst. Dit ook in verband met komende plannen om kerkgebouwen te sluiten, omdat die daarna gevaar lopen te worden gesloopt.

19 mei 2008

De inventarisatie van alle Eindhovense kerken is gemaakt door Sandra Janssen (DSOB). HvA heeft de raad gevraagd, wat hiermee gaat gebeuren. De raad antwoordde dat met deze inventarisatie rekening zal worden gehouden zodra wijzigingen worden aangebracht in de bestaande (en door de raad goedgekeurde) cultuurhistorische waardenkaart.

9 april 2008

De deken van Eindhoven heeft aan B&W voorgesteld om een inventarisatie van alle Eindhovense kerken te maken. Door de gemeente werd daarop wegens capaciteitstekort nog geen reactie gegeven. Afspraak: In het aanstaande gesprek met Wethouder Fiers moet nogmaals worden aangekaart, welke problemen ontstaan voor de monumentenzorg in Eindhoven. Die worden veroorzaakt door de reorganisaties binnen DSOB, de onderbezetting van de afdeling in tegenstelling tot het vele werk dat er ligt en binnenkort nog zal komen. In de nieuwe wet Ruimtelijke Ordening zal bovendien artikel 19 vervallen. Daarvoor in de plaats zal wel een soortgelijk artikel worden opgenomen.
De Taskforce Religieus Erfgoed is een landelijke club mensen die zich wil inzetten voor de redding van kerken. Enige maanden geleden heeft een bestuurslid deze club in Eindhoven rondgeleid. De Taskforce was onder de indruk van het Eindhovense kerkenbestand en toonde zich erg enthousiast.

11 maart 2008

De Taskforce Religieus Erfgoed is een landelijke clubje mensen die zich willen inzetten voor de redding van kerken. Twee leden hebben Eindhoven bezocht om informatie met ons uit te wisselen en enkele kerken te bezoeken. Ze zijn een dag rondgeleid en hebben daarbij de St. Joriskerk, de Vincentius à Paulokerk en de Pastoor van Arskerk ook van binnen bezichtigd. De groep wil samen met ons in Eindhoven een symposium organiseren en daarbij met de deelnemers ook enkele kerken
bezoeken.

16 januari 2007

Er is een nieuwe werkgroep (task force) actief om kerkgebouwen te redden. In de tweede helft van dit jaar wordt een seminar gehouden over leegstaande kerken en de mogelijkheden daarmee.

Project: Onroerend religieus erfgoed
Adres:
Bouwjaar:
Probleem:

Doel:
Resultaat: